POLSKI CZERWONY KRZYŻ
1919-2019
W STYCZNIU 1919, DWA MIESIĄCE PO POWROCIE
PAŃSTWA POLSKIEGO NA MAPĘ EUROPY, ZOSTAJE POWOŁANE
TOWARZYSTWO POLSKIEGO CZERWONEGO KRZYŻA, DZIAŁAJĄC ODTĄD
NIEPRZERWANIE (OD 1927 ROKU JAKO POLSKI CZERWONY KRZYŻ)
W RAMACH NAJWIĘKSZEJ I NAJSTARSZEJ MIĘDZYNARODOWEJ
ORGANIZACJI HUMANITARNEJ.
OD TEJ PORY, NIEPRZERWANIE PRZEZ STO LAT, CZŁONKOWIE PCK
DZIAŁAJĄ W IMIĘ MISJI CZERWONEGO KRZYŻA, KTÓRA ZAKŁADA
„ZAPOBIEGANIE LUDZKIM CIERPIENIOM, ŁAGODZENIE ICH SKUTKÓW ORAZ OCHRONĘ LUDZKIEJ GODNOŚCI”.
Polski Czerwony Krzyż, początkowo jako Komitet Tymczasowy Polskiego Towarzystwa Czerwonego Krzyża, powstał 18 stycznia 1919 r. w wyniku zjednoczenia polskich środowisk humanitarnych.
Pół roku później, 14 lipca, nastąpiło oficjalne uznanie organizacji przez Międzynarodowy Komitet, a następnie -16 września 1919-przjęcie do Ligi Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca.
PCK miał służyć organom państwowym pomocą w zakresie zapobiegania chorobom, podnoszenia oświaty zdrowotnej czy wsparcia ofiar klęsk żywiołowych w kraju i zagranicą. Organizował szkolenia ratownicze , gromadził materiał medyczny i środki transportu, szkolił lekarzy.
Wiedzę swoją wykorzystał do niesienia pomocy rannym i chorym żołnierzom, ofiarom nalotów, ludności ewakuowanej. PCK prowadził także ewidencję strat: poległych, zmarłych, rannych i zaginionych. PCK działał także w konspiracji-podjął wiele akcji specjalnych, mających na celu pomoc ofiarom prześladowań, szkolenia kadr ratowniczych i pielęgniarstwa. W miarę swoich niewielkich możliwości organizowano w gettach pomoc lekarską, dostarczono paczki z żywnościom i lekarstwami.
Jedną z największych akcji w czasie wojny PCK prowadził podczas powstania warszawskiego. Pomagano rannym, grzebano ciała zmarłych oraz rejestrowano zwłoki.
Z chwilą ustania działań wojennych działalność PCK w kraju skupiła się na likwidacji sutków wojny. Siłami wolontariuszy i darów z zagranicy organizowano, wspierając instytucje publiczne, wszelkiego rodzaju placówki opiekuńcze, sanitarne i lecznicze.
Przełom lat 1947/48 był okresem zmian w PCK, co wiązało się z przejściem od aktywności doraźnej do działania systemowego i planowanego. Polski Czerwony Krzyż został, podobnie jak inne organizacje społeczne, podporządkowany władzom politycznym kraju. PCK utraciło niezależność i możliwość wykonywania część, do których zostało powołane.
PCK został „wpisany w system ochrony zdrowia społeczeństwa” co oznaczało współpracę z wieloma ministerstwami, które narzucały organizacji swoją wolę. Cały majątek PCK przejęło państwo, a głównym źródłem dochodów były subwencje państwowe.
Podczas I Krajowego Zjazdu, który odbył się w Warszawie w 1951 roku, uznano umasowienie za jeden głównych celów działalności Stowarzyszenia. Równocześnie rola PCK została zredukowana do propagowania zasad higieny, honorowego krwiodawstwa, szkolenia z zakresu pierwszej pomocy oraz świadczenia doraźnej pomocy osobom w trudnej sytuacji materialnej. Na arenie międzynarodowej restrykcje dotyczyły kontaktów z międzynarodowymi władzami czerwonokrzyskimi, działalności delegatur PCK, kontaktów z innymi stowarzyszeniami, a nawet udzielania i przyjmowania pomocy humanitarnej.
Do wszystkich swoich statutowych zadań, których został powołany, Polski Czerwony Krzyż mógł powrócić dopiero po 1989 roku.